Lies ziet het leven niet meer zitten
6 min leestijd something goes herePhoto credit: Studiogstock via Vecteezy
In deze blog is expert Anneloes aan het woord. Over een ervaring die veel impact heeft gehad op haar en haar manier van werken.
“Hoe meer mensen vrijheid ervaren, hoe beter”
Kitty kwam met een, in mijn ogen, zeer waardevol idee. Het opstarten van een platform. Waar ieder mens die iets in hulpverlening/ ondersteuning wil kan zien wat er naast de GGZ en/of geregelde zorg aan aanbod is.
In mijn ogen echt een heel waardevol initiatief. Hoe meer vrijheid mensen ervaren, hoe beter denk ik.
ZEKER als je niet goed in je vel zit. Je kwetsbaar voelt. Je onverklaarbare pijn hebt etc. Je wilt dat het anders met je gaat dan de huidige situatie. En kan niet zelf de houvast of andere mogelijkheid hiervoor vinden.
Als mens en professional in wat ik doe wil ik graag onderdeel zijn van dit initiatief.
“Er werd iets ‘wakker’ in mij tijdens deze ervaring”
Zodoende vroeg ze mij om een blog te schrijven over een ervaring. Een manier van kijken. Een proces met een deelnemer of iets in die richting. Nu is dat alles behalve een sterk (ontwikkelde) kant van mij.
Toch merkte ik dat ik wel mee wilde werken hieraan. Er kwamen ervaringen naar boven. En ineens kwam ik weer bij een beleving van een aantal jaren geleden. Die intens, indrukwekkend en waardevol voor mij was. Waardevol in wie ik ben. En ook in wie ik wil zijn in mijn werk.
Er werd iets ‘wakker’ in mij (een woord met allerlei associaties in deze tijd) tijdens deze ervaring. Het heeft mij meer helder en gepassioneerd verder doen ontwikkelen in waar ik voor wil staan.
Photo Credit: djvstock via Vecteezy
“Ze zag geen perspectief meer voor haarzelf”
Vooraf wil ik aangeven dat ik geen oordeel heb over wie dan ook die voorbij komt in mijn beschrijving. Ik ben er oprecht van overtuigd, dat iedereen met de juiste intentie, hard werkt en kijkt.
Ongeveer 4,5 jaar geleden werkte ik op een crisisafdeling in de jeugdpsychiatrie als sociotherapeut (groepsleider). Ik was Mentor van o.a. een meisje van 16 die ik al langere tijd kende. Lies.
Lies leerde ik kennen als een meisje met veel mooie kwaliteiten en ook kwetsbare kanten. Een kleine dame met pit maar die zich ook kwetsbaar voelde. Ze was al eens eerder bij ons opgenomen geweest.
Zo’n 4,5 jaar geleden kwam ze op haar dieptepunt. Ze wist echt niet meer wat ze nog moest zoeken in het leven. Zo veel dagen voelen wat ze voelde. Automutileren om dit niet de hele tijd te hoeven voelen. Geen perspectief voor zichzelf hebben…Echt niet meer willen.
Dagenlang verbleef ze in de separeerruimte. Ze was een gevaar voor haarzelf. Doffe oogjes. Nergens van genieten. Eenzaam voelen. ‘Op jacht’ naar de kans om zichzelf te helpen stoppen met het leven. Dagenlang, wekenlang.
Photo credit: Studiogstock via Vecteezy
“Jullie snappen er niets van”
In de ochtend kwam, zoals in de verantwoordelijkheid wordt gedragen, de arts i.o. en psychiater langs. Het advies was veelal dat Lies samen met de begeleider ging doen wat op het signaleringsplan staat. Bijv: gitaar spelen, zingen, zonodig medicatie.
Lies keek me dan aan (met in mijn beleving een blik van… tjonge…. Jullie snappen er niks van)……… een zucht en: ‘ok’.
Sessies met een behandelaar voor CGT (cognitieve gedragstherapie) deed ze volgzaam. Met haar doffe oogjes en een zucht. Geregeld ging ik met haar mee even naar buiten. In de gesloten tuin een sigaretje roken. We konden dan ouwehoeren over frustraties en hoe lekker het zou zijn om een auto te slopen.
We spraken af: ALS Lies ooit uit deze setting komt, gaan we samen een auto (gepland en officieel geregeld) in elkaar rossen. Deal! En daarna doffe oogjes…. ‘Maar ik zie het niet gebeuren’….
“Het lijkt me zo verdrietig”
Op een gegeven moment kon ik, als haar begeleider en mentor, het niet laten om te zeggen wat ik zag. Wat haar situatie bij mij opriep. Het is een reproductie van mijn herinnering. Mogelijk waren woorden in de werkelijkheid net anders.
‘Het lijkt me zo verdrietig om je zo te voelen. Ook lijkt het me heel eenzaam…. Iets te willen en iedereen wil je zo snel mogelijk van dat idee of die situatie afhelpen. Het lukt alleen niet.’ Ze knikte.
Ik vroeg me af of ze het niet eng vond? Echt dood willen…. We kwamen in gesprek. Ook vroeg ik haar ‘hoe ze het zou doen’ op de afdeling. Niet om haar dwars te zitten. Maar omdat ik haar geen actie gunde waarna ze gehandicapt zou raken……
Ze vroeg zich af of ze wel zo open en eerlijk kon aangeven hoe ze zich voelde. Hoe ze het dan zou doen. Maar toch was het ok voor haar om het te delen na enige tijd.
“Het raakt me weer als ik het beschrijf”
Met tranen in mijn ogen heb ik gehoord en meer kijk gekregen over hoe zij zich voelde. Waar ze zat in haar hoofd. In haar gevoel. Het raakt me weer als ik het beschrijf merk ik.
Wat me raakt is hoe ontzettend in de donkerte, zwaarte en onmacht zij zat. Hoe alleen ze zich voelde. En zo leeg, somber, naar ook……Het ontroerende was om echt even contact te mogen maken met haar. Van mens tot mens.
Het niet kunnen oplossen voor haar, maar wel even laten weten dat ik er ben en haar zie. Luisteren naar wat ze zegt. Serieus nemen wat ze voelt.
“Vanuit liefde sterven”
Ik vroeg haar wat ze het liefst zou willen. Ze zei: vanuit liefde sterven. Toewerken naar euthanasie en ondertussen jullie advies voor behandeling volgen. Je weet maar nooit of het wat oplevert……En anders heb ik een alternatief van wat ik echt wil.
In de situatie nu kon ze niet in rust hier zijn, want voor haar gevoel werkte iedereen haar tegen. Ze moest ‘op jacht’ naar een moment waarin zij regie kon pakken. Dat voelde niet goed.
Photo credit: logotypevector118444 via Vecteezy
Ik gaf aan dat we dit met haar behandelaar en arts op zouden pakken. Dit leek haar lucht te geven. Aangeven wat ZIJ zou willen.
De arts en behandelaar gaven aan dat ik het niet meer met haar hierover moest hebben. Zij vonden mijn actie niet helpend. Ik snap volledig hun zienswijze……ik ervaarde en keek echter anders.
Ouders kwamen op bezoek. Zoals ze veel deden. Deze keer was het bezoek anders. Moeder en vader raakten met mij in gesprek voordat we naar Lies gingen.
Moeder was verdrietig en zoekend of ze kon zeggen wat ze wilde zeggen. Uiteindelijk gaf ze aan dat ze zich afvroeg, en het brak haar hart, of ze als moeder/ouders niet het meest liefdevol en steunend waren voor haar dochter, als ze haar zouden laten gaan.
“Hun hart brak bij het idee hun dochter kwijt te raken”
‘Wie zijn zij om haar hier te houden’ en tegelijkertijd brak hun hart bij het idee om hun dochter kwijt te raken. Het was een heel open en kwetsbare uitwisseling. Ook ik kon het niet droog houden.
Ik had (en heb) begrip voor wat ze aangaven en ik gaf aan een mooi gesprek met Lies eerder te hebben gehad. En dat ik denk dat het fijn voor Lies is als zij ‘gewoon’ eerlijk zijn in wat ze voelen en hoe ze naar de situatie kijken. Want het is een en al liefde en onmacht.
Behoefte aan verbinding. In mijn ogen. Maar vanuit echtheid……Niet om iets te forceren of creëren. Er mee zijn. Met je eigen gevoel en met Lies haar gevoel zijn. Zonder het op te (kunnen) lossen. Het was een ontroerend samen zijn. Zonder oplossing……
“Met een glimlach keek ik in haar ogen”
In de weken erna ging het steeds beter met Lies. Ze wist niet waarom, maar ze voelde zich anders. Met een glimlach keek ik haar in de ogen, checkende of het echt zo was. Of was dit een manier om te vluchten uit de gesloten situatie. Ze glimlachte dan terug en zei: ik weet ook niet waarom, maar het is echt zo.
Een aantal weken hierna, heb ik haar thuis verder begeleid en hebben we onze ‘deal’ gedaan. Erg gelachen en foei, het viel tegen hoe vaak we moesten slaan voor er een ruit kapot ging. Bijzonder moment.
Photo credit: Xolo Piks via Vecteezy
“Hoe ik wil zijn in contact met andere mensen”
Vanuit mijn kennis nu over ons autonome zenuwstelsel snap ik dat ze zich hoogstwaarschijnlijk beter voelde vanuit het niet meer alleen voelen. Eigenlijk is de vraag dan ook: Durven we echt te verbinden met de ander, ook in zwaarte?
Lies gaf achteraf ook aan dat de oprechte, open en kwetsbare gesprekken haar hebben laten voelen dat er echt liefde was voor en met haar. Ze ervaarde dat vanuit de mensen in haar omgeving. Het gaf haar een sprankje hoop. Contact vanuit liefde. Mens tot mens. Kwetsbaarheid. Niet vanuit ‘hoe het hoort’ en wat mag wel en wat mag niet. Nee, vanuit begrip en liefde voor een persoon zelf.
Voor mij heeft deze ervaring een waardevolle impact gemaakt. Op wie ik ben en hoe ik wil zijn in mijn contact met andere mensen. Ook als begeleider/coach.
Kan en mag de ander voelen dat hij of zij er mag zijn? Met alles wat hij of zij wel of niet voelt. Wel of niet denkt……Even niet alleen er mee zijn. Even mogen voelen dat er geen risico op afwijzing is……
Iedereen is maar gewoon mens. Met gevoelens. Gedachtes. Patronen.
En ik denk dat vrijwel elk mens het meest geniet van verbinding voelen, veiligheid, liefde, warmte en gezien worden voor wie je bent. En hoe mooi je bent, hoezeer je dat zelf niet zo ziet of voelt.
Afgelopen jaar kwam een filmpje onder mijn aandacht. Wat in mijn beleving aansluit bij deze situatie. En ook dat het te begrijpen is waarom aansluiten bij iemand in de donkerte, zwaarte, onmacht…. (onbewust of bewust) lastig kan zijn voor ons als mensen.
Dank voor het lezen!
Hoe gaat het nu met Lies?
Voor de nieuwsgierige mensen onder ons: met Lies (wat niet haar echte naam is uiteraard) heb ik nog steeds contact. Het gaat ontzettend goed met haar, zij zet zich in voor jongeren waarvan zij zelf heel goed snapt hoe zij zich kunnen voelen EN ze is akkoord met dit bericht.
Geschreven door: Anneloes van Berkum – Coach in Gelderland
Expert Anneloes